Ta warszawska ulica właśnie stała się zabytkiem

i

Autor: Krzysztof Chojnacki

STOLICA

Ta warszawska ulica właśnie stała się zabytkiem

2025-02-17 12:52

Mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków wpisał ulicę Stare Nalewki w Warszawie do rejestru zabytków. Ten historyczny fragment miasta, stanowiący pozostałość dawnej ulicy Nalewki, wyróżnia się unikalnym charakterem i znaczeniem dla dziejów Warszawy. Decyzja ta podkreśla wartość miejsca, które przez wieki było świadkiem kluczowych wydarzeń w historii stolicy.

Ulica Nalewki powstała w drugiej połowie XVIII wieku i już wtedy odgrywała ważną rolę w miejskiej przestrzeni Warszawy. Oficjalna nazwa została nadana w 1770 roku przez Komisję Brukową. W XIX wieku Nalewki stały się sercem żydowskiej dzielnicy, znanej również jako dzielnica północna, a ich dynamiczny rozwój przyczynił się do przekształcenia ulicy w centrum handlu i życia społecznego.

Znaczenie tego miejsca podkreślają także zmiany urbanistyczne, takie jak wybrukowanie brakujących fragmentów w 1881 roku w związku z budową linii tramwajowej. Ulica stała się ważnym traktem komunikacyjnym, łączącym nowe dzielnice Warszawy, takie jak Żoliborz czy Marymont, z centrum miasta.

Burzliwy okres wojenny

Podczas II wojny światowej północny odcinek ulicy Nalewki znalazł się w granicach warszawskiego getta. W 1943 roku ulica została niemal całkowicie zniszczona przez władze okupacyjne w ramach działań mających na celu likwidację getta. To tragiczne wydarzenie zakończyło funkcjonowanie Nalewek jako tętniącej życiem ulicy.

W 1943 roku, w rejonie Arsenału, Szare Szeregi przeprowadziły brawurową akcję odbicia więźniów z rąk gestapo. Co więcej, czasie Powstania Warszawskiego Pasaż Simonsa, znajdujący się przy Nalewkach, stał się powstańczą redutą.

Symbol wielokulturowej Warszawy

Zachowany fragment Starych Nalewek jest świadectwem dawnej świetności tej ulicy i jej różnorodnej historii. Była ona nie tylko głównym traktem komunikacyjnym, lecz także miejscem, w którym przenikały się różne kultury i tradycje. Znaczenie ulicy podkreśla również jej rolę w ważnych wydarzeniach historycznych, takich jak wybuch powstania listopadowego czy powstania w getcie warszawskim.

Ulica Stare Nalewki to więcej niż fragment miejskiej infrastruktury – to żywe świadectwo historii i tożsamości Warszawy. Decyzja o wpisaniu jej do rejestru zabytków jest w pełni zasadna. Miejsce to było świadkiem wielu ważnych wydarzeń, a dziś pełni funkcję pomnika pamięci, który przypomina o przeszłości stolicy – zarówno tej chwalebnej, jak i tragicznej.

(Źródło - PAP)

Ostatnie dni Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego w historycznych murach
Źródło: Zniknęła, ale przetrwała – Stare Nalewki wpisane do rejestru zabytków