nowe prawo

Strefy czystego transportu w kolejnych miastach. Co zmienia nowa ustawa o elektromobilności?

2024-12-16 19:53

Już nie tylko Warszawa i Kraków. Nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych wprowadza obowiązek ustanawiania stref czystego transportu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, w których poziom dwutlenku azotu przekracza dopuszczalne normy. Nowe prawo to realizacja tzw. kamieni milowych zawartych w Krajowym Planie Odbudowy (KPO).

Spis treści

  1. Obowiązek zakupu zeroemisyjnych autobusów w dużych miastach
  2. Strefy czystego transportu w kolejnych polskich miastach
  3. W których miastach będą obowiązywać strefy czystego transportu?
  4. Strefa czystego transportu w Warszawie, jakie są zasady?

Obowiązek zakupu zeroemisyjnych autobusów w dużych miastach

Jednym z głównych punktów nowelizacji Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, którą w połowie grudnia podpisał prezydent, jest wprowadzenie obowiązku zakupu wyłącznie zeroemisyjnych autobusów dla miast liczących powyżej 100 tys. mieszkańców. Zmiana ta zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Przepisy dotyczą zarówno samorządów, jak i podmiotów realizujących transport publiczny na ich zlecenie.

Jednocześnie odciążone zostaną samorządy o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys., które obecnie muszą realizować to zadanie publiczne z wykorzystaniem pojazdów zero i niskoemisyjnych. Ustawa znosi te wymagania.

Nowelą wyłączono też siły zbrojne z konieczności zapewnienia odpowiedniego udziału pojazdów elektrycznych w transporcie.

Tyle wyniosą dopłaty do samochodów. Poznaliśmy warunki nowego programu

Strefy czystego transportu w kolejnych polskich miastach

Nowelizacja wprowadza obowiązek ustanawiania stref czystego transportu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, w których poziom dwutlenku azotu przekracza dopuszczalne normy.

Za ocenę jakości powietrza będzie odpowiadał Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Jeśli w danym mieście przekroczone zostaną dopuszczalne normy zanieczyszczenia, rada gminy będzie zobowiązana do utworzenia strefy czystego transportu od stycznia nowego roku. W przypadku poprawy jakości powietrza, strefa może zostać zniesiona, jeśli w ciągu trzech kolejnych lat poziomy zanieczyszczeń będą utrzymywać się poniżej norm.

Gminy zyskają możliwość określania godzin, w których wjazd do stref czystego transportu będzie możliwy po uiszczeniu opłaty przez kierowców. Znosi to dotychczasowe ograniczenie czasowe od 9 do 17.

W których miastach będą obowiązywać strefy czystego transportu?

W Polsce jest 37 miast z liczbą mieszkańców powyżej 100 tys. W ostatnich latach przekroczone normy jakości powietrza notowano w Warszawie, gdzie SCT obowiązuje od 1 lipca 2024 roku, w Krakowie, gdzie strefa ma obowiązywać od 1 lipca 2025 roku, a także np. w Katowicach czy Wrocławiu. Szczegóły dotyczące stref, w tym ich obszar, będą ustalały samorządy. 

Miasta w Polsce powyżej 100 tys. mieszkańców

  • Warszawa
  • Kraków
  • Łódź
  • Wrocław
  • Poznań
  • Gdańsk
  • Szczecin
  • Bydgoszcz
  • Lublin
  • Katowice
  • Białystok
  • Gdynia
  • Częstochowa
  • Radom
  • Sosnowiec
  • Toruń
  • Kielce
  • Gliwice
  • Zabrze
  • Olsztyn
  • Rzeszów
  • Ruda Śląska
  • Rybnik
  • Tychy
  • Dąbrowa Górnicza
  • Opole
  • Elbląg
  • Płock
  • Wałbrzych
  • Włocławek
  • Zielona Góra
  • Tarnów
  • Chorzów
  • Koszalin
  • Kalisz
  • Legnica
  • Grudziądz

Strefa czystego transportu w Warszawie, jakie są zasady?

Warszawska strefa czystego transportu (SCT), obejmująca Śródmieście i częściowo sąsiadujące dzielnice, obowiązuje od 1 lipca 2024 roku i jest wprowadzana etapowo.

Etap 1 (od 2024 roku):

  • Dopuszczone są pojazdy benzynowe z normą Euro 2 lub młodsze niż z 1997 roku.
  • Dla diesli wymagana jest norma Euro 4 lub młodszy rocznik niż 2005.

Kolejne etapy:

  • Zasady będą stopniowo zaostrzane co dwa lata. Na przykład w 2028 roku minimalne normy to Euro 4 dla pojazdów benzynowych (nie starsze niż z 2005 r.) oraz Euro 6 dla diesli (nie starsze niż z 2014 r.).
  • Docelowo, w 2032 roku dopuszczone będą pojazdy spełniające normy Euro 6 dla benzyny (nie starsze niż z 2014 r.) i Euro 6d dla diesli (nie starsze niż z 2020 r.)

Wyjątki:

  • Pojazdy mieszkańców Warszawy płacących podatki w mieście (czas na dostosowanie do 2028 roku).
  • Seniorzy powyżej 70 lat posiadający pojazd przed końcem 2023 roku.
  • Pojazdy zabytkowe, służb ratunkowych i osób z niepełnosprawnością.

W razie nieprzestrzegania zasad grozi mandat w wysokości 500 zł​.

"Wystawa w Fabryce" powstała na terenie dawnego FSO w Warszawie, zdjęcia:

Tesla Cybertruck
Źródło: Strefy czystego transportu w kolejnych miastach. Co zmienia nowa ustawa o elektromobilności?