Czym jest piernik staropolski?
Piernik staropolski, znany także jako piernik dojrzewający, to tradycyjny wypiek, który od wieków towarzyszy polskim świętom Bożego Narodzenia. Jego wyjątkowość polega na długim procesie dojrzewania ciasta, trwającym od kilku tygodni do nawet dwóch miesięcy. W tym czasie składniki łączą się, nabierając głębokiego smaku i aromatu, którego nie da się uzyskać w ekspresowych wersjach pierników.
Piernik staropolski tradycyjnie przekładany jest powidłami śliwkowymi. Całość można polać polewą czekoladową lub udekorować lukrem, a także wzbogacić orzechami, migdałami czy kandyzowaną skórką pomarańczową. Dzięki temu całość staje się nie tylko smacznym, ale i efektownym elementem świątecznego stołu.
Składniki na piernik staropolski
Podstawą udanego piernika staropolskiego są wysokiej jakości składniki, które zapewniają jego wyjątkowy smak i aromat. Oto lista niezbędnych produktów:
- 1 kg mąki pszennej,
- 250 g prawdziwego masła,
- 500 g miodu,
- 250 g cukru trzcinowego,
- 2 płaskie łyżeczki sody oczyszczonej (rozpuszczonej w zimnym mleku),
- 3 jajka,
- 50 g przyprawy do piernika (możesz użyć gotowej mieszanki lub zrobić własną, mieszając cynamon, goździki, gałkę muszkatołową, kardamon, imbir i ziele angielskie).
Dodatkowo przydadzą się powidła śliwkowe do przełożenia ciasta oraz polewa czekoladowa lub lukier do dekoracji.
Przygotowanie ciasta na piernik staropolski
Tradycyjny piernik staropolski wymaga szczególnej uwagi podczas przygotowywania ciasta, ponieważ to od tego etapu zależy jego późniejsza struktura i smak. Zacznij od pogrzania miodu z cukrem i masłem, aż powstanie jednolita masa i ostaw do wystudzenia.
W międzyczasie w osobnej misce wymieszaj mąkę, sól i przyprawę do piernika. Do suchych składników wlej ostudzony miód z masłem, dodaj jajka i mleko z rozpuszczoną sodą oczyszczoną. Całość wyrób na gładkie ciasto.
Dojrzewanie ciasta
Piernik staropolski wyróżnia się długim czasem dojrzewania, który pozwala na pełne rozwinięcie jego tekstury i aromatów. Wyrobione ciasto przełóż do szklanego lub kamionkowego naczynia i przechowuj w chłodnym miejscu (np. w chłodnej piwnicy lub lodówce). Surowe ciasto powinno dojrzewać przez 4–6 tygodni.
W trakcie dojrzewania ciasto na piernik staropolski zmienia swoją strukturę — staje się bardziej zwarte i aromatyczne. Proces ten jest kluczowy dla uzyskania korzennego smaku, który odróżnia go od innych ciast świątecznych.
Pieczenie i przekładanie piernika
Piernik staropolski najlepiej piec tydzień przed świętami, aby wypiek miał czas zmięknąć. Dojrzałe ciasto podziel na dwie lub trzy równe części i rozwałkuj na grubość około 1 cm. Przełóż do prostokątnych form wyłożonych papierem do pieczenia i wstaw do rozgrzanego do 170°C piekarnika. Piecz przez 15-20 minut i odstaw do wystygnięcia. Placki po upieczeniu powinny być zarumienione i sprężyste.
Do przełożenia piernika sprawdzą się powidła śliwkowe, choć można użyć również masy marcepanowej, kremu czekoladowego lub marmolady. Gotowe blaty piernikowe posmaruj równomiernie wybranym nadzieniem i złóż w jeden blok. Ciasto owiń folią spożywczą i obciąż deską. Przechowuj w chłodnym miejscu przez 2-3 dni.
Dekorowanie i serwowanie
Ostatnim etapem jest dekoracja piernika. Klasyczna polewa czekoladowa sprawdzi się idealnie – przygotujesz ją, rozpuszczając masło z połamaną na małe kawałki czekoladą. Możesz też użyć lukru, przygotowanego z cukru pudru i soku z cytryny.
Nie zapomnij o dodatkach. Posyp piernik posiekanymi orzechami, wiórkami kokosowymi lub ozdobnymi cukierkami. Gotowy piernik możesz pokroić na kawałki i podać jako słodki poczęstunek podczas świątecznych spotkań.
Podsumowanie
Piernik staropolski to wypiek wymagający cierpliwości, ale jego smak wynagradza każdy włożony w niego wysiłek. Tradycyjny proces dojrzewania i pieczenia pozwala na stworzenie ciasta, które na długo zapada w pamięć. Zacznij przygotowania już dziś, a na święta zachwycisz wszystkich domowników i gości aromatycznym, miękkim piernikiem.
Odwiedź kulinarny serwis Uwielbiam.pl i poznaj więcej przepisów i inspiracji na Boże Narodzenie!
