Komiksowe opowieści o Muminkach ukojeniem w trudnych czasach

Muminki to osobliwe, ale bardzo sympatyczne stwory, które wiodą proste i szczęśliwe życie w swojej dolinie. Narodziły się głowie Tove Jansson w trudnych czasach – pierwszą historyjkę o Muminkach autorka napisała zimą 1939 roku, kiedy to Finlandia odpierała napaść Związku Radzieckiego. Jeszcze wtedy stworki nazywały się trollami i drobnymi szczegółami różniły się od postaci, które w przyszłości miały zasłynąć na całym świecie. Czas wojny był dla Tove czasem rozpaczy, autorka zaczęła popadać w ogromne przygnębienie. Tworzenie historii, jak sama je określiła, „niewinnych i naiwnych”, których bohaterami były małe trolle, miało jej przynieść ukojenie i nadzieję. Historie te wydano drukiem dopiero w 1945 roku pod tytułem Małe trolle i wielka powódź, a wkrótce ukazały się kolejne historie z Muminkowej krainy. Przy ich pisaniu Tove Jansson inspirowała się m.in. dziełami Carla Collodiego i Juliusza Verne’a.

Pierwsza komiksowa inkarnacja Muminków pojawiła się już w 1948 r., czyli trzy lata po ich książkowym debiucie. Opowieść pt. Moomintroll and The End of The World ukazywała się w formie pasków w szwedzkojęzycznym dzienniku „Ny Tid” i zasadniczo była adaptacją książki „Kometa nad doliną Muminków”.

Na komiksowe drugie życie przyszedł czas w 1952 roku, kiedy do Tove Jansson odezwało się Associated Newspapers z propozycją tworzenia przygód Muminków bezpośrednio na rynek brytyjski.

Ówczesny szef wydawnictwa, Charles Sutton, w liście do autorki pisał tak: Przyszło mi do głowy, że mogłabyś zrobić ciekawy komiks, który niekoniecznie byłby skierowany do dzieci. Oczywiste jest, że Muminki podobają się dzieciom, ale uważamy, że te wspaniałe stworzenia można wykorzystać w formie komiksu wyśmiewającego nasz, tak zwany, cywilizowany styl życia.

Jansson podpisała siedmioletni kontrakt i przystąpiła do tworzenia opowieści pod okiem Suttona, który nakierowywał ją na liczne tematy. Seria zadebiutowała 7 lipca 1954 roku w dzienniku „The Evening News”, który wówczas miał blisko dwanaście milionów czytelników. Po niecałym roku wydawca sprzedał licencję na publikację w innych krajach, najpierw do Finlandii i Szwecji, a potem na resztę Europy i do USA. Łącznie „Muminki” ukazywały się w ponad czterdziestu krajach i około stu dwudziestu dziennikach, co uczyniło z nich najpopularniejszy fiński komiks wszech czasów.

Tove Jansson napisała i narysowała dwadzieścia jeden opowieści o swoich sympatycznych trollach, w tym siedem wspólnie z bratem Larsem Janssonem. Gdy w 1959 r. wygasł jej kontrakt, serię w całości przejął Lars, który do 1974 roku stworzył kolejne pięćdziesiąt dwie historie.Jeśli Tove Jansson można nazwać matką Muminków, to ich wujkiem niewątpliwie był brat pisarki, Lars Jansson (1926–2000), także pisarz i artysta. Od 1958 roku pomagał siostrze przy tworzeniu paska komiksowego, a od 1961 zajął się nim samodzielnie, dzięki czemu Tove mogła wrócić do książek i malarstwa. – podkreśla w posłowiu do tomu pierwszego Maciek Nowak - Kreyer - Lars Jansson rysował go aż do 1974 roku. Sprawował też pieczę nad wykorzystywaniem postaci Muminków w mediach, m.in. w komiksach, reklamach, słuchowiskach radiowych i filmach. Z jego inspiracji powstały też różne projekty związane z Muminkami, na przykład serial rysunkowy, dzieło firmy Telecable i japońskiej Tokyo TV Channel 12, emitowany od 1990 roku.

W 1993 r. Muminki powróciły do prasy za sprawą scenarzystów Jukki i Kimmo Torvinenów oraz rysownika Matti Nisuli. Ich powstawanie nadzorował Lars aż do 1999 r. Oprócz tego w latach 1991-2010 ukazywał się miesięcznik „Moomin Magazine”, w którym różni artyści tworzyli komiksowe adaptacje powieści i opowiadań Tove Jansson, a także adaptacje japońsko-fińskiego serialu „Muminki”.

Przygotowana przez wydawnictwo Egmont Polska seria opowieści komiksowych o Muminkach będzie liczyła cztery zbiorcze tomy. Tom pierwszy zawiera 11 czarno-białych opowiadań: „Rabusie”, „Życie rodzinne”, „Muminki na Riwierze”, „Wyspa Muminków”, „Niebezpieczna zima”, „Zabawa w udawanie”, „Nowy dom Muminka”, „Nowe życie Muminków”, „Zakochany Muminek”, „Dżungla w Dolinie Muminków” oraz „Muminki i Marsjanie”.

Po tę komiksową serię powinien sięgnąć każdy miłośnik przygód przyjaciół z Doliny Muminków. Bo, jak czytamy w posłowiu, chociaż twórcy Muminkowego świata, niczym Tatuś Muminka, odpłynęli już od nas, hen, na samotną wyspę, to jak widać, wciąż żyją w naszych wspomnieniach i wspaniałym baśniowym spadku, jaki nam pozostawili. I oby tak żyli wiecznie.